O książce „Czytelnio Polska cześć Ci cześć” – w mediach

1. W czasopiśmie ormiańskim

W jesiennym numerze (48) z roku 2021 Czasopisma Ormiańskiego AWEDS  wydawanego w Polsce ukazała się informacja   o książce wydanej przez Stowarzyszenie Wychowanków AGH „Czytelnio Polska cześć Ci cześć” autorstwa Magdaleny Bernackiej i Piotra Czai.

Czasopismo to zainteresowało się tą książką, gdyż jednym z jej bohaterów jest polski Ormianin inż. Stefan Łukasiewicz – dziadek współautorki książki Magdaleny Bernackiej. W książce znajdują się też  informacje na temat wielu innych Ormian studiujących w Akademii Górniczej w Leoben na przełomie XIX i XX wieku. Magdalena Bernacka jest dobrze znana w środowisku Ormian polskich jako polski lekarz z korzeniami ormiańskimi.

Informacje o książce i jej uroczystej promocji  zorganizowanej w auli AGH przez Stowarzyszenie Wychowanków,  kończy ciepłe zdanie: (….)  „Magdo,  gratulujemy Ci wspaniałej i wartościowej publikacji”.  To bardzo miły akcent potwierdzający, że praca nad książką i jej wydaniem była bardzo potrzebna dla zachowania pamięci o leobeńskich bohaterach, w marzeniach których rodziła się tęsknota  do polskiej uczelni górniczej i która ostatecznie powstała w Krakowie w 1919 roku.

2. Na antenie Polskiego Radia Kraków

W dniu 27. listopada o godz. 22.05  na antenie Polskiego Radia Kraków odbyła się kolejna audycja z cyklu  „Na wschód od zachodu” prowadzona przez wytrawną dziennikarkę – znawczynie mniejszości narodowych w Polsce panią Annę Kluz-Łoś.

Gośćmi pani redaktor byli: Magdalena Bernacka i Piotr Czaja – autorzy książki  „Czytelnio Polska cześć Ci cześć”, której bohaterowie – studenci Akademii Górniczej w Leoben – byli Polakami pochodzącymi  z terenów Rzeczypospolitej ze wszystkich trzech zaborów, ale też  innych mniejszości narodowych rozsianych po świecie. W 45 minutowej audycji poruszone zostały najważniejsze wątki zaprezentowane w książce jak system akademickiego szkolnictwa górniczego w Europie, tło historyczne i warunki bytowania polskich studentów w Austrii czy powody powołania do życia w roku 1878 Czytelni Polskiej Akademików Górniczych. Przywołano także losy wybranych studentów Akademii w Leoben jak  Stefana Łukasiewicza, Jerzego Kułakowskiego, Piotra Wałacha,  Erazma Barącza czy leobeńczyków  szczególnie związanych z procesem starania się o powstanie Akademii Górniczej w Krakowie. Wyjaśniono też tajemniczy tytuł publikacji, że pochodzi on z trzeciej zwrotki hymnu Czytelni Polskiej napisanego w roku 1910 przez dr Edwarda Windakiewicza z Wieliczki. Zaprezentowano treść całego hymnu wraz z fragmentami linii melodycznej. W trakcie tej rozmowy Magdalena Bernacka zdradziła oryginalna metodę poszukiwania rodzin związanych z leobeńczykami. Polegała ona między innymi na tym, że za pomocą elektronicznych lokalizatorów grobów ustalała  miejsca spoczynku wybranych bohaterów, a zostawiając na nagrobkach – głównie w okolicach święta zmarłych –  karteczki z prośbą o kontakt w  większości przypadków „ktoś się odezwał” wyrażając wielkie zadowolenie z zainteresowania ich krewnymi. Poinformowani o gromadzeniu materiału do książki otwierali swoje rodzinne archiwa udostępniając zdjęcia i inne dokumenty.  Tu trzeba podkreślić, że ta gigantyczna praca została wykonana bez jakiejkolwiek dotacji z zewnątrz.

Zielone światło do publikacji książki zapaliła pani prorektor AGH prof. Anna Siwik, która wsparła starania się o sfinansowanie wydania książki, na co przystał Rektor Prof. Tadeusz Słomka, zaliczając publikacje do cyklu prac dokumentujących historię AGH.

Zachęcamy do odwiedzenia strony Polskiego Radia gdzie znajdą Państwo całą audycję: https://www.radiokrakow.pl/audycje/czytelnio-polska-czesc-ci-czesc

W tym miejscu gorąco dziękujemy pani redaktor Annie Kluz Łoś za wspaniałe prowadzenie rozmowy i interesującą jej narrację.

W imieniu autorów

Piotr Czaja

Prezes Stowarzyszenia Wychowanków