Szanowni Państwo.
Rok 2013 jest dla całej społeczności Akademii Górniczo-Hutniczej wyjątkowy i szczególny. Dokładnie 100 lat temu, 31 maja, Cesarz Franciszek Józef spełnił marzenie wielu pokoleń światłych Polaków i oficjalnie powołał Akademię Górniczą. Nie było to jednak tak oczywiste i jednoznaczne, a droga do jej powstania okazała się trudna i złożona – mówi Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka.
Najważniejszą cechą rozwijających się państw w XIX wieku była industrializacja. Polska w czasie zaborów traktowana była jak obszar peryferyjny. Stało się jasne, że tylko poprzez wykształcenie przyszłej elity naukowej i technicznej – nasza ojczyzna może nadrobić te zaległości i opóźnienia cywilizacyjne. W końcu po wielu staraniach i trudach, udało się. Był to niewątpliwie triumf polskiej nauki, a przygotowanie programu, wniosków i wszystkich niezbędnych dokumentów zawdzięczamy grupie reprezentantów z różnych dziedzin, od inżynierów, przez polityków, aż po studentów i absolwentów innych szkół górniczych.
Pierwsze działania zmierzające do powołania wyższej szkoły o profilu górniczym w Krakowie podejmowano już w 1861 roku. Po wielu latach starań polskich inżynierów, Ministerstwo Robót Publicznych w Wiedniu powołało Komitet Organizacyjny Akademii Górniczej, co doprowadziło do zatwierdzenia działalności uczelni. Pierwszą inaugurację zaplanowano na rok akademicki 1914/15, lecz wybuch I Wojny Światowej uniemożliwił i wstrzymał rozpoczęcie do „spokojnych czasów”, co wynika z zapisków w dokumentach. Owe spokojne czasy nastały dopiero po pięciu latach. Oficjalne otwarcie i rozpoczęcie pierwszego roku akademickiego nastąpiło 20 października 1919 roku. Okres oczekiwania nie zniechęcił inicjatorów, którzy z jeszcze większą energią rozpoczęli ciężką pracę kształcenia przyszłych inżynierów. Ta wspaniała postawa ówczesnych prekursorów zasługuje na najwyższy podziw i uznanie. Przy tak dużym zaangażowaniu i chęci zbudowania czegoś nowego, naturalnie przyszło także słynne motto AGH „Labore creata, labori et scientiae servis”, a najważniejsze cele i założenia nie zmieniły się do dziś. Bardzo trudne czasy i perypetie historyczne nie zachwiały pozycją Akademii, a wręcz przeciwnie, pozwoliły wypracować jej silną pozycję zarówno w Polsce jak i za granicą.
W okresie powojennym uczelnia nieustannie się rozwija. Pierwsze wydziały związane były jedynie z górnictwem i hutnictwem. Jednakże bardzo szybko zaczęły powstawać nowe kierunki studiów i kolejne wydziały. W 1949 roku przyjęto obowiązującą do dziś nazwę Akademia Górniczo-Hutnicza i w tym samym czasie nasza uczelnia przyjęła imię patrona, Stanisława Staszica, ojca polskiego przemysłu, wielkiego męża stanu i filantropa. Aktualnie w AGH studiuje ponad 35 000 studentów na szesnastu wydziałach. Jest naszym niewątpliwie wielkim sukcesem, że pomimo panującego niżu demograficznego, kandydaci nadal masowo wybierają AGH.
W dniach 25-27 kwietnia na terenie Akademii Górniczo‑Hutniczej będziemy mieli zaszczyt gościć członków Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. To niezwykle ważne i uroczyste wydarzenie uświetniające nasz okrągły jubileusz istotne nie tylko dla uczelni, ale i dla prestiżu miasta Krakowa. Podczas tych trzech dni odbędzie się posiedzenie Prezydium oraz Zgromadzenie Plenarne KRASP. Jednym z akcentów kulturalnych konferencji będzie koncert Muzyki Wiedeńskiej w Centrum Dydaktyki U-2. Mamy nadzieję, że dzięki temu AGH zapadnie uczestnikom głęboko w pamięci i z chęcią wracać będą do nas w przyszłości.
Kolejnym ważnym przedsięwzięciem, które również wpisuje się w obchody 100-lecia Akademii będzie spotkanie absolwentów AGH zajmujących eksponowane stanowiska w przemyśle, polityce, biznesie i administracji państwowej i samorządowej w Polsce i za granicą. Odbędzie się ono 14 czerwca, a jego celem będzie pokazanie naszym wychowankom zmian, do jakich doszło w uczelni na przestrzeni lat.
Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że chcąc osiągnąć sukces powinniśmy inwestować w jakość kształcenia, która bezpośrednio przekłada się na postrzeganie kandydatów przez pracodawców. Obecnie mamy podpisanych ponad 270 umów z firmami i przedsiębiorstwami, a opinie największych korporacji na temat naszych studentów i absolwentów są znakomite, co pokazują uznane rankingi. Stały kontakt i współpraca z naszymi wychowankami są bardzo ważne dla uczelni. Nasi wybitni absolwenci wspierają nas radą w zakresie programów kształcenia, oferują konkretną pomoc finansową, zlecają tematy badawcze i przyjmują studentów na praktyki. Współpraca z nimi jest nie do przecenienia.
Można byłoby jeszcze długo opowiadać o naszej historii, planach na przyszłość, a także o wielu sukcesach. Nie zapominając jednak o naszej tradycji, patrzmy w przyszłość i realizujmy marzenia na miarę XXI wieku. Życzę całej społeczności akademickiej naszej uczelni sukcesów w pracy, szczęścia osobistego i pogody ducha oraz kolejnych 100 lat sukcesów i rozwoju.
Ex praeteritis praesentia aestimantur.
Na podstawie przeszłości ocenia się teraźniejszość.
prof. Tadeusz Słomka
Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej
im. Stanisława Staszica w Krakowie